Kańczuga entry in Słownik geograficzny Królestwa Polskiego

Kańczuga entry in the Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (1882)

One of the interesting sources for the history of Polish towns is the Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (Geographical Dictionary of the Kingdom of Poland), which was a Polish gazetteer published between 1880 and 1902, with information on all the cities, towns and villages in Poland. The information includes data on the population such as how many people lived there, and of those what the breakdown was by religion. Also described is the economy of the town, and sometimes the location of the post office and other official information. There are two entries for Kańczuga, the second of which refers to the town this site is interested in:

Kańczuga entry in Słownik geograficzny Królestwa Polskiego
The page in Słownik geograficzny Królestwa Polskiego that shows the entry for Kańczuga
I’ve tried to transcribe the text, which follows:

K., mko nad Mleczka, w pow. łańcuckim, w okolicy równej, 233 ni. n. p. m. Mieszkańców 2292, z których 96 mieszka w zabudowaniach większej posiadł. Pod względem wyznań jest 1213 rzym. kat., 130 gr. kat. i 949 izraelitów; W miasteczku znajduje się kościół parafialny i kaplica murowana obrządku rzym. katol., cerkiew murowana gr. kat. przyłaczona do parafii w Krzeczowicach, szkoła ludowa dwuklasowa i fundusz ubogich utworzony od niepamiętnych czasów dla wspierania podupadłych, do pracy niezdolnych mieszkańców. Te n fundusz składa się z 40 mr. roli i 2000 zł. .w. a. Urzędów prócz stacyi pocztowej niemażadnych, ale mieszka tu lekarz i znajduje się apteka. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i drutowaniem naczyń glinianych; za tym przemysłem odbywają dalekie podróże i są znani w odległych miasteczkach. Mały to zarobek a przecież utrzymywało się z niego już na początku naszego stulecia sto rodzin, jak opowiada Bohrer w swej podróży po Galicyi (Bemerkungen auf einer Reise durch Galizien, Wien 1804). Dawniej wyrabiano tutaj koszulki druciane dla towarzyszy pancernych, kolczugi, sakiewki, teraz jeszcze druciane sita i rachwy do przesiewania ziemi. Kańczuga jest starą osada i w 1498 została zupełnie zniszczona przez tatarów. Na zachód od miasteczka, na gruntach wsi Sietesz, stoi mogiła, pod którą według podania polegli mają być pochowani. Założenie parafii przypisują Otonowi Pileckiemu z Łańcuta; odnowienie parafii datuje się od r. 1612, w którym ks. Anna de Stangenberg Ostrogska, wojewodzina wołyńska, dziedziczka Jarosławia, utworzyła kolegium jałmużników a proboszczowi dała tytuł przełożonego. Rok przedtem powiększony kościół kosztem tej księżnej poświęcił biskup Stanisław Sieciński. W końcu zeszłego wieku była Kańczuga własnością ks. Sanguszków. Zabudowania większej posiadł. leżą w południowej stronie miasteczka. Większa posiadł. spadkobierców Ed. Kellermanna wynosi 444 mr. roli, 46 mr. łąk i ogr. i 35 mr. pastw.; posiadł. mniej. 581 mr. roli, 91 mr. łąk i ogr. i 67 mr. pastw. K. ma dziewięć jarmarków i dwa targi w tygodniu: co wtorek i piątek. Graniczy na wschód z Żuklinem, na północ z Niziacicami, na południe z Łopuszna, a na zachód z Sieteszem. Mac.

One problem is the large number of abbreviations, which will need to be expanded to make it easier to understand. Looking at the first volume there is a list of abbreviations. I’ve tried to expand all of the abbreviations I could figure out. It seems some of the abbreviations are not in the list, and some are used for multiple words (such as ks. for księżniczka (princess) or książę (prince), or ksiądz (priest)):

Kańczuga, miasteczko nad Mleczka, w powiat łańcuckim, w okolicy równej, 233 m. n. p. m. Mieszkańców 2292, z których 96 mieszka w zabudowaniach większej posiadł. Pod względem wyznań jest 1213 rzymski katolicki, 130 greko-katolicki i 949 izraelitów; W miasteczku znajduje się kościół parafialny i kaplica murowana obrządku rzymski katolicki, cerkiew murowana greko-katolicki przyłaczona do parafii w Krzeczowicach, szkoła ludowa dwuklasowa i fundusz ubogich utworzony od niepamiętnych czasów dla wspierania podupadłych, do pracy niezdolnych mieszkańców. Ten fundusz składa się z 40 mórg. roli i 2000 złoty waluty anetryackiéj. Urzędów prócz stacyi pocztowej niemażadnych, ale mieszka tu lekarz i znajduje się apteka. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i drutowaniem naczyń glinianych; za tym przemysłem odbywają dalekie podróże i są znani w odległych miasteczkach. Mały to zarobek a przecież utrzymywało się z niego już na początku naszego stulecia sto rodzin, jak opowiada Bohrer w swej podróży po Galicyi (Bemerkungen auf einer Reise durch Galizien, Wien 1804). Dawniej wyrabiano tutaj koszulki druciane dla towarzyszy pancernych, kolczugi, sakiewki, teraz jeszcze druciane sita i rachwy do przesiewania ziemi. Kańczuga jest starą osada i w 1498 została zupełnie zniszczona przez tatarów. Na zachód od miasteczka, na gruntach wsi Sietesz, stoi mogiła, pod którą według podania polegli mają być pochowani. Założenie parafii przypisują Otonowi Pileckiemu z Łańcuta; odnowienie parafii datuje się od rok 1612, w którym księżniczka Anna de Stangenberg Ostrogska, wojewodzina wołyńska, dziedziczka Jarosławia, utworzyła kolegium jałmużników a proboszczowi dała tytuł przełożonego. Rok przedtem powiększony kościół kosztem tej księżnej poświęcił biskup Stanisław Sieciński. W końcu zeszłego wieku była Kańczuga własnością książę Sanguszków. Zabudowania większej posiadł. leżą w południowej stronie miasteczka. Większa posiadł. spadkobierców Ed. Kellermanna wynosi 444 mórg roli, 46 mórg łąk i ogr. i 35 mórg. pastw.; posiadł. mniej. 581 mórg. roli, 91 mórg. łąk i ogr. i 67 mórg. pastw. K. ma dziewięć jarmarków i dwa targi w tygodniu: co wtorek i piątek. Graniczy na wschód z Żuklinem, na północ z Niziacicami, na południe z Łopuszna, a na zachód z Sieteszem. Mac.

With that text, I’ve run it through on online translation service which gives the following rough text ink English (with a few obvious corrections):

Kańczuga, a town on the Mleczka River, in Łańcut County, in an equal area, 233 m. N. P. M. Dwellers of 2292, 96 of whom live in buildings with a larger property. In terms of denominations, there are 1213 Roman Catholic, 130 Greek Catholic and 949 Jewish; In the town there is a parish church and a Roman brick Catholic chapel, a Greek-Catholic brick church joined to the parish in Krzeczowice, a two-class folk school and a poor fund established from time immemorial to support the disabled residents. This fund consists of 40 mr. role and 2000 zloty anetraackié currency. Apart from the post office, there are no offices, but a doctor lives here and there is a pharmacy. Residents engage in agriculture and wiring clay vessels; they travel far and wide with this industry and are known in distant towns. It is a small income, and yet, at the beginning of our century, hundreds of families survived, as Bohrer tells in his journey through Galicia (Bemerkungen auf einer Reise durch Galizien, Wien 1804). In the past, wire shirts for armored companions, chain mail, purses, now wire screens and sacks for sifting soil were made here. Kańczuga is an old settlement and in 1498 it was completely destroyed by the Tatars. To the west of the town, on the land of the village of Sietesz, stands a grave, under which, according to the claim, the fallen are to be buried. The foundation of the parish is attributed to Oton Pilecki from Łańcut; the renovation of the parish dates back to 1612, in which the princess Anna de Stangenberg Ostrogska, voivode of Volhynia, heiress of Jarosław, created a college of alms-worshipers and the parish priest gave the title of superior. A year before, the enlarged church at the expense of this princess was consecrated by Bishop Stanisław Sieciński. At the end of the last century, Kańczuga was owned by the prince Sanguszko. The larger buildings lie on the south side of the town. Greater property heirs Ed. Kellermanna has 444 acres, 46 meadows and gardens and 35 acres of countries; He possessed less 581 acres role, 91 acres meadows and gardens. and 67 acres of countries. Kańczuga has nine fairs and two fairs a week: every Tuesday and Friday. It borders east with Zuklin, north with Niziacice, south with Łopuszna and west with Sietesz. Mac.

There is a lot of interesting information in the text, especially that as of about 1880, Jews made up 41% of the town. Obviously this translation isn’t perfect, and I’d appreciate Polish speakers posting corrections in the comments.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

The maximum upload file size: 20 MB. You can upload: image, audio, video, document. Links to YouTube, Facebook, Twitter and other services inserted in the comment text will be automatically embedded. Drop file here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.